Ματωμένη Κυριακή (21 Νοεμβρίου 1920)

Ιρλανδοί επαναστάτες

Το Νοέμβριο του 1920 ο Ιρλανδικός Πόλεμος της Ανεξαρτησίας ήταν σε πλήρη εξέλιξη, με έξαρση των μαχών. Αποκορύφωμα της έντασης, που οδήγησε σε πραγματικό μακελειό ήταν η μαζική δολοφονία Ιρλανδών πολιτών από τους Βρετανούς κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα στο Δουβλίνο την Κυριακή 21 Νοεμβρίου ("Bloody Sunday") σαν αντίποινα για την εκτέλεση, το ίδιο πρωί, από τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (I.R.A.), δεκατεσσάρων Άγγλων κατασκόπων.

Ο Ιρλανδικός πόλεμος της ανεξαρτησίας ή Αγγλο-Ιρλανδικός πόλεμος ήταν μια στρατιωτική σύγκρουση από το 1919 έως το 1921 ανάμεσα στον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (Ι.Ρ.Α.) και τις Βρετανικές δυνάμεις ασφαλείας της Ιρλανδίας. Ήταν η κατάληξη του αγώνα των Ιρλανδών για την επίτευξη ανεξαρτησίας από τη Βρετανία, ο οποίος μετατράπηκε στο τελευταίο του στάδιο, σε μια καθαρά ένοπλη σύρραξη. Το Δεκέμβριο του 1918 το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιρλανδίας Σιν Φέιν (Sinn Fein) κέρδισε τις εκλογές στη χώρα και στις 21 Ιανουαρίου 1919 τα στελέχη του σύστησαν μια επαναστατική κυβέρνηση και κήρυξαν μονομερώς την ανεξαρτησία της Ιρλανδίας. Την ίδια μέρα, μέλη του I.R.A. τα οποία έδρασαν αυτοβούλως, σκότωσαν δυο άνδρες της αστυνομίας στην Κομητεία Tipperary, ενέργεια η οποία σηματοδότησε την αρχή του πολέμου.

Κατά την εξέλιξη της σύγκρουσης, περίπου 300 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους έως και τα τέλη του επόμενου έτους (1920). Στις 11 Ιουλίου του 1921 οι δυο πλευρές κατέληξαν σε συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου και ακολούθως ιδρύθηκε η ανεξάρτητη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, στην επικράτεια της οποίας περιήλθε όλη η χώρα, πλην του βορειοανατολικού τμήματός της, το οποίο συνέχισε να ανήκει στη Μεγάλη Βρετανία. Η Αγγλο-Ιρλανδική συνθήκη υπογράφτηκε τελικά, στις 6 Δεκεμβρίου του 1921. Ακολούθως, ξέσπασαν ταραχές στη Βόρεια Ιρλανδία, μεταξύ καθολικών (που ήταν οπαδοί της ένωσης με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας) και προτεσταντών (που υποστήριζαν την παραμονή στη Μεγάλη Βρετανία)

Το καλοκαίρι του 1922 οι διαφωνίες μεταξύ των μελών της προσωρινής κυβέρνησης της Ιρλανδίας οδήγησαν σε εμφύλιο πόλεμο, θύματα του οποίου υπήρξαν κορυφαίοι πρωταγωνιστές του αγώνα της ανεξαρτησίας, όπως ο Μάικλ Κόλινς.

Πηγές

• Hopkinson, Irish War of Independence.
• Heatherly, Christopher J. (2012). Cogadh Na Saoirse: British Intelligence Operations During the Anglo-Irish War, 1916–1921
• Dinan, Brian (1987). Clare and its people. Dublin: The Mercier Press. ISBN 085342 828 X.
• Eunan O'Halpin, Counting Terror, in David Fitzpatrick ed. Terror in Ireland (2012)
• Neil Richardson, "A Coward if I return, a Hero if I fall: Stories of Irishmen in World War I", (Dublin 2010).