Ένας αιγαλιώτης θυμάται ... Κατοχή-Δεκέμβρης-Εμφύλιος !

Είναι λίγα χρόνια που ο εκλεκτός φίλοςΑνδρέας Οικονομόπουλος (φωτό) αναγκάσθηκε εκ των συνθηκών να εγκαταλείψει το αγαπημένο του Αιγάλεω. Ο βετεράνος αθλητικογράφος κατοικεί πλέον στο κέντρο της Αθήνας, αλλά δεν παύει να ενδιαφέρεται για την πόλη, την ομάδα και την ιστορία της. Ενόψει της σημερινής επετείου των ματωμένων "Δεκεμβριανών" (1944), σας παραθέτω αποσπάσματα μιας κουβέντας που είχαμε προ ολίγων μηνών στο διαμέρισμά του.

Για το Δεκέμβρη: "Τα θυμάμαι ως μια αθλιότητα που έγινε και από τα δυο μέρη, με εκατέρωθεν λάθη, παραλείψεις και πολλά εγκλήματα. Εάν κάποιος είχε μια αντιζηλία με άλλον, τον 'κάρφωνε' στην απέναντι παράταξη και αυτό ήταν".

Θα την παρομοίαζε εκείνη την κατάσταση με την Οκτωβριανή Επανάσταση: "Ναι, ίσως, όμως στην Ελλάδα έγιναν πολλά περισσότερα. Και το ΕΑΜ και οι Χίτες ευθύνονται το ίδιο. Λίγους μήνες πριν φύγουν οι γερμανοί, ο Ράλλης είχε οργανώσει τα τάγματα ασφαλείας, με τη σύμφωνη γνώμη της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης, ώστε να υπάρχει μια δύναμη ικανή να αντιδράσει στο ΕΑΜ, φυσικά με παρότρυνση και των εγγλέζων. Η κατάσταση αυτή ενθαρρύνθηκε και από τους ναζί, οι οποίοι τους εξόπλισαν μάλιστα, με βρετανικά όπλα.
" Για το τι είχε προηγηθεί κατά τη διάρκεια της Κατοχής: "Υπήρχαν δυο αντίπαλες παρατάξεις, οι κομμουνιστές και οι δεξιοί. Είχαν φτάσει να πολεμούν μεταξύ τους. Οι παμπόνηροι άγγλοι, μέσω της διπλωματίας τους, είχαν πετύχει να διχάσουν τους έλληνες αντιστασιακούς.Ο ΕΛΑΣ ήταν τέλεια οργανωμένος, επομένως οι άγγλοι φρόντισαν να ενισχύσουν το αντίπαλον δέος. Αν τον Οκτώβριο του '44 με την Απελευθέρωση δηλαδή, το ΕΑΜ είχε μυαλό, σήμερα θα ήταν ακόμη κυβέρνηση. Πρόδωσαν όμως τον ίδιο τους τον Αγώνα, με το να υπογράψουν τις συμφωνίες Καζέρτας και Λιβάνου."

Τι έγινε στο Αιγάλεω το Δεκέμβρη του '44: "Ο ΕΛΑΣ επιτέθηκε στο σταθμό χωροφυλακής που υπήρχε απέναντι από το μπαρουτάδικο. Συνέλαβαν τους χωροφύλακες και εκτέλεσαν ορισμένους, πολλούς από αυτούς άδικα. Οι υπόλοιποι στρατολογήθηκαν δια της βίας. Δεν έπρεπε να είχε οργανωθεί το συλλαλητήριο της 3ης του Δεκέμβρη στο Σύνταγμα, διότι ήταν βέβαιο πως η κυβέρνηση θα αντιδρούσε βίαια. Όταν ο κόσμος έφθασε στην πλατεία, τους θέρισαν με πολυβόλα από τα παλαιά ανάκτορα. Στο Αιγάλεω επικρατούσε μεγάλη αναρχία. Ο ΕΛΑΣ καλούσε από τα μεγάφωνα τον κόσμο να τοποθετήσει οδοφράγματα στην Ιερά Οδό. Ωστόσο, οι ενέργειες αυτές ήταν άστοχες, αφού εν συνεχεία τα τεθωρακισμένα των άγγλων τα διέλυαν με μεγάλη ευκολία. Υπήρχαν Αρχηγεία του ΕΛΑΣ στο Χαϊδάρι, στο Αιγάλεω και στην Αγία Βαρβάρα. Στην πόλη μας έγιναν μόνο αψιμαχίες και όχι εκτεταμένες συγκρούσεις. Δολοφονήθηκε τότε λόγω αντιζηλίας ο φούρναρης Σίμος, που είχε το μαγαζί του απέναντι από το σημερινό άλσος, στην Ιερά Οδό. Όταν τελείωσε το κίνημα υπήρχαν τουλάχιστον είκοσι πτώματα ανδρών πίσω από το Ιερό του Ναού της Αγίας Βαρβάρας. Είχαν πυροβοληθεί, χωρίς εμφανή ίχνη βασανισμού, τους είχε εκτελέσει η 'ΟΠΛΑ'. Από την Αθήνα, οι ταγματασφαλίτες διέφυγαν στην Πάτρα, στις 6-7 Δεκεμβρίου. Όμως ο ΕΛΑΣ είχε ήδη συλλάβει τον αρχηγό των 'Χιτών' από τις 1-2 Δεκεμβρίου, το διαβόητο Μαγγανά, μαζί με μερικούς επιτελείς του. Επιχείρησαν να τους εκτελέσουν στις 8-9 Δεκεμβρίου, τοποθετώντας τους μπροστά από μια τάφρο, έξω από την Καλαμάτα. Ο Μαγγανάς βούτηξε μέσα στην τάφρο και τελικά σώθηκε. Όταν διέφυγε, ανασυγκρότησε εκ νέου την οργάνωση, με περαιτέρω ενίσχυση από τους άγγλους. Εξ' ου και το τραγούδι 'Με τι καρδιά βρε Μαγγανά στην Καλαμάτα μπήκες και έσπασες τις φυλακές και έβγαλες τους χίτες'. Ο ίδιος ελευθέρωσε όλους τους κρατουμένους δοσίλογους και δολοφόνησε εν-ψυχρώ έναν ταγματάρχη των φυλακών, που επιχείρησε να τον εμποδίσει. 'Ο Μαγγανάς τους τόταξε και δε θα τους χαρίσει, όπου θα βρίσκει κουκουέ θα τόνε καθαρίζει'. Οι βρετανοί μετέφεραν στην πρωτεύουσα τη 2η ινδική μεραρχία, έμπειρη, ετοιμοπόλεμη, με την οποία κατάφεραν στο τέλος να εκκαθαρίσουν την Αθήνα, κάμπτοντας την αντίσταση των ανταρτών".

Για τον Άρη Βελουχιώτη: "Ήταν ιδεολόγος, με λάθη, αλλά ιδεολόγος. Η απόφασή του να μην παραδώσει τα όπλα, για μένα ήταν σωστή. Καθότι προέβλεψε τι θα συμβεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ο 'Ιερός Λόχος' και η '3η Ορεινή Ταξιαρχία' δεν αφοπλίσθηκαν."

Για την έναρξη του εμφυλίου: " Η επίθεση στο Λιτόχωρο έγινε από τον 'Καπετάν Μπαρούτα' ο οποίος ήταν Αγιοβαρβαρίτης. Το πραγματικό του όνομα ήταν Στέλιος Αποστολάκος, μόλις 19 ετών τότε και επικεφαλής μιας μεγάλης ομάδας του ΕΛΑΣ, συνολικής δύναμης 40 ανδρών. Το επίσημο ΚΚΕ πάντως, ήταν αντίθετο με τη συγκεκριμένη ενέργεια, η οποία έγινε με πρωτοβουλία του 'Μπαρούτα'. Συνέλαβαν μετά την επίθεση 6-7 χωροφύλακες που επέζησαν, τους αφόπλισαν και ύστερα τους άφησαν ελεύθερους. Το ΕΑΜ διέπραξε ένα ολέθριο σφάλμα όταν κήρυξε αποχή από τις εκλογές του 1946, άλλωστε αυτό το παραδέχθηκαν μετά και πολλά από τα στελέχη του. Όταν οι Αρχές διαπίστωναν από τα εκλογικά τους βιβλιάρια ότι δεν είχαν ψηφίσει, τους καταδίωκαν αμείλικτα. Πιστεύω ότι, εάν το ΕΑΜ είχε κατέλθει στις εκλογές, θα κέρδιζε μια ισχυρή κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, ίσως να έβγαινε και πρώτο, αφού και νοθεία να γινόταν, σίγουρα η Αριστερά θα έβαζε αρκετούς υπουργούς στην κυβέρνηση. Ακολούθως, η αστυνομία, χρησιμοποιώντας κάποια προσχήματα, συνελάμβανε σωρηδόν τους ψηφοφόρους του ΕΑΜ, οι οποίοι δεν είχαν πάρει μέρος στις εκλογές."

Για τον τρίτο γύρο της εμφύλιας σύρραξης: "Πολύ μεγάλο σφάλμα ήταν αυτό του Ζαχαριάδη, εφόσον γνώριζε ότι η ΕΣΣΔ είχε αποσυρθεί από τη διεκδίκηση της Ελλάδας και η χώρα μας είχε 'παραχωρηθεί' στην Αγγλία. Οι περισσότεροι από τους απλούς μαχητές του ΔΣΕ ήταν ιδεολόγοι. Ο Πλάτων Παπαγγελής, λογιστής στο Λοιμωδών, μέλος του ΚΚΕ, έκανε λόγο για μεγάλο λάθος του κόμματος. Είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω σκοπιμοτήτων".

Για τη σφαγή του Αιγάλεω, στις 29 Σεπτεμβρίου 1944: " Από Μαρκόνι προς την Ελευσίνα, ένας γερμανός μοτοσυκλετιστής ανέβαινε την Ιερά Οδό κοντά στη γέφυρα του Αγίου Γεωργίου, όταν δέχθηκε πυροβολισμούς, με δράστες μέλη του ΕΛΑΣ, άλλης περιοχής της Αθήνας. Σε λίγο κατέφθασαν οι γερμανικές δυνάμεις και άρχισαν να εκτελούν όποιον έβρισκαν μπροστά τους και να ρίχνουν στα σπίτια μια λευκή σκόνη, που όταν την άναβαν, έπιανε φωτιά όλη η περιοχή. Ο Στέλιος Τριανταφυλλίδης ήταν τότε αξιωματικός του ΕΛΑΣ και από τον ίδιο έμαθα τις διάφορες λεπτομέρειες, διότι εγώ εκείνο τον καιρό έμενα στην Αγία Βαρβάρα. Στις 12 Δεκεμβρίου, ανήμερα του Αγίου Σπυρίδωνα, είδα μπροστά στα μάτια μου το λυντσάρισμα από τον κόσμο ενός χωροφύλακα ονόματι Χιώνη, τον οποίο προσπάθησε να σώσει ένας αντάρτης του ΕΛΑΣ. Οι κάτοικοι και περισσότερο κάποιες γυναίκες, τον είχαν πιάσει και τελικά τον γρονθοκόπησαν μέχρι θανάτου. Τον αποτελείωσε με μια σφαίρα ο αντάρτης, που τον λυπήθηκε"