Α' Εθνική πέντε αστέρων (μέρος β')

Περίοδος 1983-84

Το πρωτάθλημα ξεκίνησε την Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου του 1983 και ουσιαστικά ολοκληρώθηκε εννέα μήνες αργότερα, στις 6 Μαΐου του 1984. Η τυπική ολοκλήρωση ήρθε το Σάββατο 19 Μαΐου, με αγώνα «μπαράζ» μεταξύ του Πανιωνίου και του ΠΑΣ, που είχαν ισοβαθμήσει στην προ-τελευταία θέση της τελικής κατάταξης. Υπήρξαν βεβαίως αρκετές διακοπές, τόσο λόγω των υποχρεώσεων της Εθνικής Ελλάδας των Ανδρών για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1984, όσο και για τις επίσημες εορταστικές αργίες.

Στα 240 παιχνίδια (επί 30 αγωνιστικών, εκτός του αγώνα κατάταξης) που διεξήχθηκαν σημειώθηκαν συνολικά 529 γκολ, δηλαδή κατά μέσο όρο 17,63 τέρματα ανά αγωνιστική ημέρα (ή 2,2 γκολ ανά αγώνα).

Στη διάρκεια της περιόδου «κόπηκαν» σχεδόν 2,5 εκατομμύρια εισιτήρια (2.454.637 ήταν ο ακριβής αριθμός), που μεταφράζεται σε 81.821 ανά αγωνιστική, ή 10.228 ανά αγώνα, ένα εκπληκτικό νούμερο για τα σημερινά δεδομένα.

Οι έδρες που δηλώθηκαν από τις ΠΑΕ ήταν:
• Το Στάδιο «Γεώργιος Καραϊσκάκης» ο ΟΣΦΠ και ο Εθνικός Πειραιώς (κοινή έδρα).
• Το Στάδιο της Νέας Φιλαδέλφειας (μετέπειτα «Νίκος Γκούμας») η ΑΕΚ.
• Το Στάδιο της Ριζούπολης (σήμερα «Γεώργιος Καμάρας») ο Απόλλων Αθηνών.
• Το «Καυτανζόγλειο» Στάδιο ο Ηρακλής.
• Το γήπεδο Τούμπας ο ΠΑΟΚ.
• Το γήπεδο Χαριλάου (σήμερα «Κλεάνθης Βικελίδης») ο Άρης και η Καλαμαριά (κοινή έδρα).
• Το γήπεδο «Απόστολος Νικολαΐδης» ο Παναθηναϊκός.
• Το λεγόμενο «Γεντί Κουλέ» του Ηρακλείου Κρήτης (σήμερα «Παγκρήτειο») ο ΟΦΗ.
• Το Στάδιο της Νέας Σμύρνης ο Πανιώνιος.
• Το Δημοτικό Στάδιο Σερρών ο Πανσερραϊκός.
• Το Δημοτικό γήπεδο Αιγάλεω (σήμερα «Σταύρος Μαυροθαλασσίτης») η ομώνυμη ομάδα.
• Το Εθνικό Στάδιο Ιωαννίνων (σήμερα «Πανηπειρωτικό») ο ΠΑΣΓ.
• Το Στάδιο Δράμας η τοπική Δόξα και
• το Στάδιο «Αλκαζάρ» της Λάρισας η ΑΕΛ.

Οι προπονητές που βρέθηκαν με την έναρξη της χρονιάς στους «πάγκους» των ομάδων (έντεκα ξένοι και 5 έλληνες) ήταν οι γερμανοί Χάιντς Χέερ (στον ΟΣΦΠ) και Φρίντελ Ράους (στον Ηρακλή), οι άγγλοι Λες Σάννον (ΟΦΗ) και Τέρι Μπάρνγουελ (ΑΕΚ), ο αυστριακός Βάλτερ Σκότσικ (Λάρισα), ο ούγγρος Παλ Τσερνάι (ΠΑΟΚ), ο Αντώνης Γεωργιάδης (Άρης), οι πολωνοί Γιάτσεκ Γκμοχ (ΠΑΟ) και Έγκον Πίχατσεκ (Πανιώνιος), ο βούλγαρος Πετάρ Αργίροφ (Γιάννενα), ο Παύλος Γρηγοριάδης (Σέρρες), ο Κώστας Πολυχρονίου (Δόξα Δράμας) , ο σκανδιναβός Μπερντ Τενιούσεν (Απόλλων Αθηνών), ο γιουγκοσλάβος Βέλιμιρ Βάσοβιτς (Εθνικός), ο Βασίλης Δανιήλ (Καλαμαριά) και ο ομογενής από τη Ρουμανία Γιάννης Μαντζουράκης (Αιγάλεω).

Ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε τις αγωνιστικές του υποχρεώσεις δίχως ο τεχνικός του να δηλώσει ποτέ ευθέως προς τους δημοσιογράφους ότι στόχευε στον τίτλο, ωστόσο αυτό ήταν κάτι περισσότερο από εμφανές. Απλά, ο πανέξυπνος Γιάτσεκ (φωτό) δεν ήθελε να φορτώσει με άγχος τους ποδοσφαιριστές του και να τους επιβαρύνει περισσότερο από το τίμημα που ήδη πλήρωναν λόγω της σκληρότατης και μεθοδικής προπόνησης στην οποία τους υπέβαλλε. Ένα χαρακτηριστικό γεγονός (ενδεικτικό της νοοτροπίας του) ήταν η συμπεριφορά του κατά την καλοκαιρινή προετοιμασία, όταν ακολουθούσε κατά πόδας τους παίκτες και μάλιστα λέγεται ότι …πετροβολούσε (δήθεν αστειευόμενος) όσους χαλάρωναν! Με αρκετά νέα παιδιά στη σύνθεση του, αλλά και την πλούσια εμπειρία των παλαιότερων στελεχών, ο ΠΑΟ πήρε από την αρχή τα ηνία στη βαθμολογία. Δεν τα έχασε ποτέ και τερμάτισε στην πρώτη θέση, μπροστά από τον κορεσμένο Ολυμπιακό (που προδόθηκε από ένα κακό ξεκίνημα) και τον έξοχο Ηρακλή, ο οποίος έχασε το κάτι παραπάνω που σίγουρα δικαιούνταν εκείνη την περίοδο. Τελείως απογοητευτική ήταν η «Ένωση» (ΑΕΚ), καθώς πραγματοποίησε τη χειρότερή της εμφάνιση στο επαγγελματικό πρωτάθλημα, ενώ μεγάλη μάχη δόθηκε για την αποφυγή των τελευταίων θέσεων, που οδηγούσαν στη δεύτερη κατηγορία. Οι δυο «νεοφώτιστοι» άρχισαν πολύ άσχημα, ωστόσο σταδιακά κέρδισαν το χαμένο έδαφος και τελικά διεκδίκησαν επί ίσοις όροις την παραμονή τους στην Α’ Εθνική.