Νίκος Δεληγιώργης: Συγκινούμαι όταν συναντώ τις παλιές αναγνώστριες της «Μανίνας»!

(Γράφει ο Νίκος Δημ. Νικολαΐδης)

Με υποδέχθηκε με ένα ζεστό χαμόγελο και με την ίδια, εκείνη λάμψη στο βλέμμα που είχα ξεχωρίσει από την πρώτη στιγμή της παλαιότερης συνάντησής μας, στο εργοστάσιο γραφικών τεχνών «Αλέξανδρος Ματσούκης», πριν από αρκετά χρόνια. Κυρίες και κύριοι, ο σπουδαίος εκδότης Νίκος Δεληγιώργης, «αρχιτέκτονας»  δύο εκ των πιο αγαπημένων εικονογραφημένων περιοδικών των δεκαετιών του ’70, του ’80 και του ’90, της «Μανίνας» και του «Αγοριού», ήταν και πάλι έτοιμος να μου ανοίξει την καρδιά του, με το γνήσιο αυθορμητισμό ενός ανθρώπου που δείχνει «χορτάτος» (και είναι) από τη ζωή, αλλά και με την ικανοποίηση πως κάτι σημαντικό πρόσφερε στη νεολαία της εποχής του.

Φθάνοντας στο σπίτι του στο Διόνυσο, στις παρυφές της Πεντέλης και μέσα σε ένα «αλπικό» τοπίο, ιδανικό για χαλάρωση και διαλογισμό, θεώρησα τον εαυτό μου τυχερό, αφού χάρις σε πρωτοβουλία της αγαπημένης του κόρης, της ευγενέστατης Ναταλίας, αδελφής του ευφυέστατου λάτρη του σινεμά, Αλέξανδρου, θα είχα την ευκαιρία να διεισδύσω στο «άντρο» της οικογένειας. Εκεί, όπου, η λατρεία και η συνεχής φροντίδα της συντρόφου της ζωής του Νίκου Δεληγιώργη, της γλυκύτατης Λίνας (συνεκδότριας και συνοδοιπόρου του, επί σχεδόν μισό αιώνα) συνιστά για εκείνον, ένα ανεκτίμητο σημείο αναφοράς ολόκληρης της ζωής του.

Ο Νίκος με τη Λίνα Δεληγιώργη και
τον μικρό Αλέξανδρο

Πριν όμως, αρχίσουμε την κουβέντα μας, ξεφυλλίσαμε μαζί τα φωτογραφικά άλμπουμ των αναμνήσεων, έμφορτα από στιγμιότυπα της «χρυσής εποχής» των περιοδικών του, με γνώριμες μορφές από τον καλλιτεχνικό, το δημοσιογραφικό και τον κοινωνικό χώρο να ξεπροβάλλουν μπροστά μας, προσφέροντες ευχάριστες αναπολήσεις. Ο Πασχάλης, ο Τάκης Αντωνιάδης, ο Ρόμπερτ Ουίλιαμς, η Χριστιάνα, η Τζελσομίνα, ο Θέμης Ανδρεάδης, ο Λάκης Τζορντανέλι, η Ρένα Παγκράτη, ο Δάκης, ο Κώστας Τουρνάς, ο Τζον Τίκης, η Κική Σεγδίτσα, ο Ζακ Μεναχέμ, ο Γιάννης Καλαμίτσης, ο Κώστας Μπαζαίος και τόσοι ακόμη, χαμογελώντας μέσα στα ασπρόμαυρα καρέ, αποτελούν όλοι τους απτή απόδειξη για το λαμπερό εκείνο παρελθόν που, αφήνοντας το στίγμα του στο θυμικό του κοινού, μας κάνει να μελαγχολούμε, παράλληλα, για την τωρινή ένδεια.

Κώστας Μπαζαίος - Νίκος Δεληγιώργης

Η πρώτη ερώτηση που του έκανα ήταν πως νοιώθει για το γεγονός, ότι, μία –τουλάχιστον- γενιά νεαρών αναγνωστών, μεγάλωσε με τα έντυπά του. Μου απάντησε με την ειλικρίνεια που πάντοτε τον χαρακτήριζε. «Εγώ αγαπητέ μου Νίκο, ασχολήθηκα με τις εκδόσεις για να βιοποριστώ. Ήμουν ορφανός από βρέφος, καθώς ο πατέρας μου πέθανε λίγα χρόνια πριν τον πόλεμο και η μητέρα μου κατάφερε να με αναθρέψει με χίλιες δυσκολίες εκείνη την πολύ δύσκολη εποχή. Της χρωστούσα λοιπόν μία χάρη, να πετύχω στη ζωή, για να ανταποδώσω  τις θυσίες της για μένα. Όταν αποφάσισα να κάνω περιοδικά, μαζί με το συχωρεμένο το Μπαζαίο, δραστήριο δημοσιογράφο που δυστυχώς «έφυγε» νέος από την επάρατη νόσο, επισκέφθηκα τον κύριο Σγούρα, καλλιτεχνικό αντιπρόσωπο εκδόσεων του εξωτερικού. Έκπληκτος διαπίστωσα πως στην Αγγλία, υπήρχαν εκείνη την εποχή, αρχή της δεκαετίας του ’70 και ενώ ήδη είχαμε φτιάξει το ‘Γκολ’, που σημείωνε επιτυχία, δεκαπέντε το λιγότερο περιοδικά για κορίτσια! Επέλεξα τις ιστορίες που μου άρεσαν περισσότερο, με ευαίσθητα και κοινωνικά θέματα και με αυτές ‘τροφοδότησα’ τη ‘Μανίνα’, η οποία πήρε το όνομά της τόσο από την κόρη του συνεργάτη μου, όσο και από την εγγονή της δημοφιλούς τότε, ‘Θείας Λένας’. 

Με τον Κώστα Τουρνά και την Κική Σεγδίτσα

Το περιοδικό, το οποίο αρχικά βγήκε σε μεγάλο σχήμα, σημείωσε τρομερή επιτυχία για τα δεδομένα της Ελλάδας, σε σημείο που οι Αμερικανοί ασχολήθηκαν μαζί του, αναρωτιούνταν δε πως κυκλοφορούσε σε τέτοια μεγάλα νούμερα (που εξαντλούνταν) χωρίς μάλιστα την παραμικρή διαφήμιση. Εδώ θα σας τονίσω ότι οι αναγνώστριες ήταν 5πλάσιες από τα αντίτυπα που βγάζαμε, αφού ένα τεύχος ανακυκλωνόταν και περνούσε από πολλά χέρια. Η συγκίνησή μου είναι τεράστια, όταν, ύστερα από τόσον καιρό, όταν συναντώ παλιές αναγνώστριες της ‘Μανίνας’ βλέπω στα μάτια τους την αγάπη τους για μένα, αφού το περιοδικό που τους προσφέραμε ήταν για εκείνες ανεκτίμητο!»

Για να συνεχίσει: « Ήταν πολύ σημαντική για έναν εκδότη η δυνατότητά του να πληρώνεται από τα πρακτορεία διανομής με μετρητά κάθε Τρίτη, έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί στις όλο και μεγαλύτερες απαιτήσεις της εποχής. Θυμάμαι ότι το σχήμα, το περιεχόμενο, η φυσιογνωμία των εντύπων με απασχολούσαν μέρα και νύκτα, καθώς γνώριζα ότι κατά καιρούς χρειαζόταν ανανέωση τόσο στην ύλη, όσο και στον προσανατολισμό, για να βαστιέται ζωντανό το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Καθιέρωσα λοιπόν μία πρωτότυπη στήλη, με επισκέψεις στα σπίτια καλλιτεχνών και ποδοσφαιριστών, κάτι που έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τον κόσμο. Με τους συνεργάτες μου αποτελούσαμε μία αγαπημένη ομάδα, διοργανώναμε με κάθε ευκαιρία γιορτές και εκδρομές στην επαρχία, μαζί και με τους αναγνώστες μας και γενικά φροντίζαμε πάντα να είμαστε σε επαφή και να μας αισθάνονται κοντά τους».

Εν συνεχεία τον ρώτησα την άποψή του για τη σημερινή κατάσταση στο χώρο των εικονογραφημένων εκδόσεων και τι θα είχε να συμβουλέψει το Λεωκράτη Ανεμοδουρά, ο οποίος συνεχίζει με επιμονή, συνέπεια και μεράκι, το έργο του παππού του και των θείων του. «Να προσέξει πολύ» ήταν η απάντησή του. «Να μελετάει πολύ καλά την κάθε του κίνηση και σε κάθε περίπτωση να μη θεωρεί τίποτε σαν δεδομένο. Η τηλεόραση έχει επιφέρει μεγάλο πλήγμα στα παλαιά περιοδικά και τα σημερινά παιδιά στρέφονται σε άλλες πηγές, όπως το διαδίκτυο, για να απολαύσουν τα κόμικς. Τα θέματα για ενηλίκους, όμως, όπως λ.χ. αυτά που πραγματεύεται ο ‘Αρκάς’, αντέχουν ακόμη και ίσως εκεί θα έπρεπε να στρέψει κυρίως τις προσπάθειές του. Με τον παππού του με συνδέουν πάρα πολλά, είμαστε συνάδελφοι, αλλά και ανταγωνιστές μαζί εκείνα τα χρόνια, αλλά τη σχέση μας χαρακτήριζαν η ευγένεια, η συνεργασία και η αμοιβαία κατανόηση».

Η Λίνα Δεληγιώργη με τον Ρόμπερτ Ουΐλιαμς

Η συζήτησή μας, πέρασε όμως και σε άλλου  είδους πεδία, αγγίζοντας ακόμη και τη... μεταφυσική. «Ο θάνατος είναι κάτι  που δεν μου προξενεί φόβο», είπε. «Από συζητήσεις που έκανα κατά καιρούς με πνευματικούς ανθρώπους, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι, μετά το φυσικό τέλος, το οποίο αναπόφευκτα θα έρθει, για όλους μας, η ψυχή του ανθρώπου που έπραξε το ορθό και το αγαθό, ησυχάζει και γαληνεύει. Όχι, δεν πιστεύω ότι υπάρχει για τις ψυχές η λεγόμενη δεύτερη ευκαιρία, η μετεμψύχωση. Απλά ο παράδεισος και η κόλαση δε μας περιμένουν όταν φύγουμε, είναι εδώ στη Γη, κατά τη διάρκεια της πορείας μας. Ο καθένας επιλέγει το δρόμο που θα πάρει και ο οποίος θα τον οδηγήσει στην τελείωση, ή στην απαξίωση». Είχε έρθει η ώρα να τον αποχαιρετίσω, καθώς το σκοτάδι έπεφτε ήδη και ο δρόμος της επιστροφής θα ήταν αρκετά μακρύς και κάτω από αραιό ψιλόβροχο.

Την ώρα που όλοι  τους με κατευόδωσαν ευγενικά, από το Νίκο Δεληγιώργη μέχρι την λατρεμένη του εγγονή, κόρη της Ναταλίας, που επίσης ήταν παρούσα (συνολικά το ζεύγος έχει έξι εγγόνια) ένοιωσα μια μεγάλη χαρά μέσα μου. Μοιράστηκα λίγες στιγμές με ανθρώπους λεπτούς, αξιοπρεπείς και έντιμους, οι οποίοι με κέρδισαν με την αφτιασίδωτη συμπεριφορά τους, κάνοντας με να αισθανθώ, όπως λέμε, «σαν στο σπίτι μου». Τους ευχαριστώ για όλα.

 [Διόνυσος Αττικής, Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2018]