Κοσμογονία ελληνικών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου

Οι ποδοσφαιρικές μας διοργανώσεις στη μορφή Εθνικών κατηγοριών ξεκίνησαν ουσιαστικά την αγωνιστική περίοδο 1959-60, με τη δημιουργία της μόνιμης Α' Εθνικής κατηγορίας. Το Μάρτιο του 1960 επιχειρήθηκε κάτι παρόμοιο και για τη Β' Εθνική, όμως για τρεις σεζόν είχε χαρακτηριστικά ενός "τουρνουά" με προκριματική και τελική φάση. Το 1962-63και η Β' Εθνική απόκτησε σταθερό χαρακτήρα, ωστόσο το σχήμα της ποίκιλε κατά καιρούς, λόγω των πολυπληθών εκάστοτε ομίλων. Από την περίοδο 1983-84 διεξάγεται σε έναν πανελλήνιο όμιλο. Η Γ' Εθνική εφαρμόσθηκε πειραματικά το 1965-66 και το 1982-83, ενώ από την επόμενη περίοδο έγινε μόνιμη επίσης κατηγορία. Η Δ' Εθνική ξεκίνησε σαν περιφερειακό προκριματικό "τουρνουά" (έως το 1976-77) και στη συνέχεια μετατράπηκε σε μόνιμο πρωτάθλημα, αρχικά σαν "Εθνική Ερασιτεχνική" (1978-87) και ακολούθως σαν Δ' Εθνική.